Με τον ν.4738/2020, γνωστό και ως Πτωχευτικό Νόμο, επιχειρείται η ενιαία αντιμετώπιση του Ιδιωτικού Χρέους τόσο για τα φυσικά όσο και για τα νομικά πρόσωπα.
Ένας από τους βασικότερους πυλώνες του Νόμου αυτού είναι ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών, ο οποίος διεκπεραιώνεται εξ ολοκλήρου ηλεκτρονικά χωρίς να απαιτείται ανάμειξη του Δικαστηρίου και , μέσω των συνεχών τροποποιήσεων και βελτιώσεων του Υπουργείου Οικονομικών, αποτελεί πλέον τον βασικό τρόπο ρύθμισης οφειλών ιδιωτών και επιχειρήσεων προς τις Τράπεζες και τα Funds αλλά προς τους Φορείς του Δημοσίου. Μάλιστα, για τους οφειλέτες της ΑΑΔΕ και του ΕΦΚΑ , η υπαγωγή στον εξωδικαστικό μηχανισμό αποτελεί αναμφισβήτητα τον πιο αποτελεσματικό τρόπο ρύθμισης , αφού ο αριθμός των δόσεων μπορεί να φθάσει ακόμα και τις 240 με ταυτόχρονη διαγραφή προσαυξήσεων ή ακόμη και βασικής οφειλής, ανάλογα με το είδος αυτής, αλλά και τα οικονομικά δεδομένα του οφειλέτη.
Από την μέχρι σήμερα εμπειρία του γραφείου μας, η ρύθμιση σε 240 δόσεις είναι κάθε άλλο παρά σπάνια, ακόμη και για φυσικά πρόσωπα χωρίς σημαντικά υψηλές οφειλές, ενώ ενθαρρυντικό κρίνεται το ότι πρόταση ρύθμισης από τους Φορείς του Δημοσίου δεν παρέχεται μόνον στην περίπτωση κατά την οποία δεν πληρούνται τα τυπικά προσόντα που θέτει ο Νόμος, χωρίς να εξετάζεται η βιωσιμότητα της επιχείρησης ή η φερεγγυότητα του φυσικού προσώπου που αιτείται τη ρύθμιση μέσω εξωδικαστικού μηχανισμού. Αν λοιπόν αναλογιστεί κανείς ότι οι πάγιες ρυθμίσεις για τις οφειλές των φορέων του Δημοσίου επιτρέπουν τη ρύθμιση σε 12 ή 24 δόσεις, αντιλαμβάνεται πόσο σημαντικό είναι να μπορεί να διεκδικήσει τις 240 και μάλιστα με σταθερό επιτόκιο 3% ετησίως.
Σημαντική πρόοδος έχει καταγραφεί και στις ρυθμίσεις των τραπεζικών δανείων μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού, ιδίως μετά τις τεχνικές βελτιώσεις της πλατφόρμας και την πρόβλεψη σταθερού επιτοκίου για τα τρία πρώτα έτη, ύψους 3% για τις εξασφαλισμένες και 4% για τις ανεξασφάλιστες απαιτήσεις. Συγκριτικά με την επίτευξη της ρύθμισης μέσω διμερούς διαπραγμάτευσης, ο εξωδικαστικός μηχανισμός πλεονεκτεί στο ότι δεν απαιτείται προκαταβολή για την ρύθμιση, πλην της περίπτωσης που έχει εκδοθεί πρόγραμμα πλειστηριασμού ότε και ο χρηματοδοτικός φορέας δύναται να απαιτήσει ως προκαταβολή ποσοστό 10% επί του κεφαλαίου της οφειλής. Περαιτέρω, με τις τελευταίες τροποποιήσεις του νόμου, οι χρηματοδοτικοί φορείς υποχρεούνται σε πρόταση ρύθμισης εάν ο οφειλέτης ανήκει στην κατηγορία των ευάλωτων, ενώ συστημικά, οι δόσεις μπορούν να ανέλθουν σε έως 420 δόσεις για τα φυσικά πρόσωπα.
Μια άλλη διέξοδος που παρέχει ο Πτωχευτικός Νόμος είναι η πτώχευση, στην οποία μπορούν να κηρυχθούν και τα φυσικά πρόσωπα- μη έμποροι.
Βέβαια, δοθέντος ότι σκοπός της πτώχευσης είναι πάντοτε η συλλογική ικανοποίηση των πιστωτών, συνέπεια αυτής είναι η εκποίηση όλων των ακίνητων και κινητών περιουσιακών στοιχείων του οφειλέτη, συμπεριλαμβανομένης και της κύριας κατοικίας του. Τι μπορεί να διεκδικήσει κάποιος ο οποίος παραδίδει, μέσω της πτωχευτικής διαδικασίας, όλη την περιουσία του; Την απαλλαγή από το σύνολο των οφειλών του προς τους πάσης φύσεως πιστωτές του, δηλαδή την παροχή της δεύτερης ευκαιρίας. Μάλιστα, την απαλλαγή από τις οφειλές του μπορεί να διεκδικήσει ακόμη και εκείνο το φυσικό πρόσωπο το οποίο δεν έχει κανένα απολύτως περιουσιακό στοιχείο το οποίο να επαρκεί για την κάλυψη των εξόδων της πτώχευσης.
Σημειώνεται ότι – κατά κανόνα- η απαλλαγή από τις οφειλές επέρχεται τρία (3) έτη μετά την κήρυξη της πτώχευσης, ή σε περίπτωση μη επάρκειας περιουσίας, από την καταχώριση στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας. Πλην όμως, ο νόμος προβλέπει την δυνατότητα απαλλαγής του οφειλέτη ακόμη και σε ένα (1) μόλις έτος, εάν η πτωχευτική περιουσία υπερβαίνει σε αξία το 10% του συνόλου των υποχρεώσεων και δεν υπολείπεται των 100.000€.
Πολύ πρόσφατα εξεδόθη από Εισηγήτρια της Πτώχευσης Ειρηνοδικείου της χώρας Πράξη η οποία διαπιστώνει την επέλευση της απαλλαγής από όλες τις οφειλές για φυσικό πρόσωπο το οποίο κηρύχθηκε σε κατάσταση πτώχευσης. Η έκδοση της παραπάνω Πράξης που διαπιστώνει την επέλευση της απαλλαγής, μας φέρνει ένα βήμα πιο κοντά στο να δούμε την δεύτερη ευκαιρία όντως να παρέχεται.
Σεραφείμ Ν. Σωτηριάδης
Δικηγόρος Αθηνών
Διαχειριστής & Εταίρος της
« Σ. ΣΩΤΗΡΙΑΔΗΣ – Κ. ΛΙΔΩΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ»
Ελευθερίου Βενιζέλου 10, Αθήνα
Τηλ: 2103388822
Email: [email protected]
