Εξαιρετικά πετυχημένη εκδήλωση με ομιλητή τον Δρ. Ραϋμόνδο Αλβανό
συνδιοργάνωσαν ο Δήμος Τρικκαίων, η Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας
Εκπαίδευσης Τρικάλων, ο Φιλολογικός Ιστορικός Λογοτεχνικός
Σύνδεσμος (Φ.Ι.ΛΟ.Σ.) Τρικάλων και οι εκδόσεις Επίκεντρο
Εξαιρετικά πετυχημένη ήταν η εκδήλωση με ομιλητή τον Δρ. Ραϋμόνδο
Αλβανό που συνδιοργάνωσαν χθες Κυριακή ο Δήμος Τρικκαίων, η
Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Τρικάλων, ο Φιλολογικός
Ιστορικός Λογοτεχνικός Σύνδεσμος (Φ.Ι.ΛΟ.Σ.) Τρικάλων και οι εκδόσεις
Επίκεντρο με θέμα “Ο ελληνικός εμφύλιος – Μνήμες σε πόλεμο και
σύγχρονες ελληνικές ταυτότητες”.
Εξαιρετικά πετυχημένη, όχι μόνο λόγω της σημαντικής προσέλευσης
τρικαλινών στην αίθουσα “Θεόδωρου Μάρκελλου” της Δημοτικής
Πινακοθήκης Τρικάλων, αλλά και της νηφάλιας προσέγγισης και
συζήτησης που επακολούθησε επί της ακανθώδους και οδυνηρής
ιστορίας του ελληνικού Εμφυλίου πολέμου που εδώ και δεκαετίες έχει
αφήσει πληγές στην ελληνική κοινωνία.
Στο θέμα αυτό καταλυτική ήταν η παρουσία και ομιλία του Ραϋμόνδου
Αλβανού, διδάσκοντα στο Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, ο οποίος επί
οκτώ χρόνια (2012-2020) διετέλεσε επιστημονικός υπεύθυνος του
Πάρκου Εθνικής Συμφιλίωσης στο Νεστόριο του Γράμμου, περίοδο κατά
την οποία άντλησε πολύτιμα στοιχεία καθώς και μοναδικές εμπειρίες
διαχείρισης των ακόμη και των οξύτατων προστριβών που
εξακολουθούν να υφίστανται για τον Εμφύλιο.
Είναι γεγονός πως στην συζήτηση που ακολούθησε ακούστηκαν
αντιδιαμετρικά αντίθετες απόψεις και προσεγγίσεις, χωρίς όμως να
αποτραπεί η νηφαλιότητα που επικράτησε συνολικά, γεγονός που
επίσης προστίθεται στα συν της εκδήλωσης. Εξάλλου είναι η πρώτη
φορά που στα Τρίκαλα επιχειρήθηκε επιτυχώς να υπάρξει συζήτηση για
τον Εμφύλιο πόλεμο με επιστημονικό-ιστορικό περιεχόμενο όπου να
ακουστούν όλες οι απόψεις.
Να σημειωθεί πως η εκδήλωση διοργανώθηκε με την ευκαιρία της
έκδοσης του βιβλίου του Ραϋμόνδου Αλβανού “Ο Ελληνικός Εμφύλιος.
Μνήμες σε πόλεμο και σύγχρονες πολιτικές ταυτότητες” από τις
εκδόσεις Επίκεντρο, στόχοι του οποίου (σύμφωνα με τον συγγραφέα)
είναι αφενός να καταγράψει τα βασικά γεγονότα της δεκαετίας του ’40
και του εμφυλίου και αφετέρου να περιγράψει τις μνήμες που
υπάρχουν όσον αφορά τον εμφύλιο, που πολλές φορές είναι
ανταγωνιστικές και συγκρουόμενες.
Στον σύντομο χαιρετισμό της η Πρόεδρος του Φ.Ι.ΛΟ.Σ. κα. Ναυσικά
Μουλά υπογράμμισε πως “όλοι μας γνωρίζουμε την δίψα του αίματος
που επικρατεί στο διαδίκτυο, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ανάλογα
με τις τοποθετήσεις του καθενός: Ιδεολογικές, πολιτικές, πολιτιστικές,
οικονομικές, θρησκευτικές κ.ά. Άρα, η εμφύλια διαμάχη εμφιλοχωρεί
παντού”.
Επίσης ο Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Τρικάλων κ.
Αλέξανδρος Καπανιάρης χαρακτήρισε το πόνημα “ως αποστάλλαγμα
εμπειρίας του συγγραφέα από τα οκτώ χρόνια ξενάγησής του στο
Πάρκο Εθνικής Συμφιλίωσης του Γράμμου. Μέσα από τις σελίδες του,
διδασκόμαστε το τι είναι ιστορία και πώς την μαθαίνουμε. Πιστεύουμε
ότι η σημερινή εκδήλωση βοηθάει πάρα πολύ την κοινωνία να
κατανοήσει ακριβώς τι ήταν ο εμφύλιος, τις μνήμες του πολέμου, τις
σύγχρονες πολιτικές ταυτότητες και πώς αυτές κατασκευάζονται”.
Σύντομο χαιρετισμό στην εκδήλωση απηύθυνε εκ μέρους του Δήμου
Τρικκαίων ο Αντιδήμαρχος κ. Μιχάλης Λάππας.
Προλογίζοντας τον ομιλητή ο υπογράφων, συντονιστής της εκδήλωσης,
σημείωσε πως “για τον εμφύλιο έχουν γραφεί χιλιάδες βιβλία. Όμως, η
εμπειρία του Ραϋμόνδου Αλβανού θα έλεγα ότι είναι μοναδική, καθώς
υπήρξε επιστημονικός υπεύθυνος του Πάρκου Εθνικής Συμφιλίωσης”.
Επίσης σε παρέμβασή του μετά την ομιλία κατέθεσε μια μικρή
βιωματική του παρέμβαση: “Αρκετοί από εσάς γνωρίζουν πως η
μακρινή μου καταγωγή είναι από την Σλίμνιτσα των Γραμμοχωρίων του
νομού Καστοριάς. Πρόσφατα ανηφόρισα για μια ακόμη φορά στο
ερημωμένο πια χωριό της καταγωγής μου στο πλαίσιο της συλλογής
στοιχείων πάνω στην ιστορία αυτού του τόπου και συνολικά των
Γραμμοχωρίων.
Στην έρημη από τις μέρες του Εμφυλίου σήμερα Σλίμνιτσα οι
απανταχού διασκορπισμένοι Σλιμνιτσιώτες έχουν στήσει Μνημείο στο
οποίο αναγράφονται διαχρονικά τα ονόματα των Πεσόντων
Σλιμνιτσιωτών ξεκινώντας από την περίοδο της Τουρκοκρατίας και του
Μακεδονικού Αγώνα, συνεχίζοντας στην περίοδο 1912-22 και
καταλήγοντας την περίοδο 1940-1949 συνολικά.
Σε αυτή την τελευταία περίοδο τα ονόματα των πεσόντων του Εμφυλίου
πολέμου είναι και από τις δύο αντιμαχόμενες παρατάξεις, αν και
εύλογα οι πεσόντες στις γραμμές του Δ.Σ.Ε. είναι πολλοί περισσότεροι.
Είναι πάντως ΟΛΟΙ μαζί.
Κατά την ταπεινή μου γνώμη με αυτήν την σημειολογικά εύστοχη
κίνηση οι απανταχού συμπατριώτες μου απέδειξαν πως όντως έχουν
αφήσει οριστικά πίσω τους τον Εμφύλιο σπαραγμό, δίνοντας χώρο
στους ιστορικούς να αναλύσουν ή να καταθέσουν τις απόψεις επί του
θέματος.
Αισθάνομαι υπερηφάνεια για τους απανταχού συμπατριώτες μου”.
Σημ. 1: Μέρος της εισαγωγής του βιβλίου “Ο Ελληνικός Εμφύλιος.
Μνήμες σε πόλεμο και σύγχρονες πολιτικές ταυτότητες” του
Ραϋμόνδου Αλβανού επιλέχθηκε στο πανελλαδικά εξεταζόμενο μάθημα
της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας για τα Γενικά Λύκεια τον
Ιούνιο του 2022.
Σημ. 2: Εκτός του εν λόγω βιβλίου ο Ραϋμόνδος Αλβανός έχει γράψει
και το “Σλαβόφωνοι και πρόσφυγες: Κράτος και πολιτικές ταυτότητες
στη Μακεδονία του Μεσοπολέμου” (Επίκεντρο, 2019), ένα εξαιρετικό
πόνημα βασισμένο σε αρχειακά στοιχεία της εποχής.
Σωτήρης Κύρμπας
Δημοσιογράφος.
Τακτικό μέλος της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων
Θεσσαλίας – Στερεάς Ελλάδας – Εύβοιας.
Μέλος του Δ.Σ. Φιλολογικού Ιστορικού Λογοτεχνικού Συνδέσμου
(Φ.Ι.Λ.Ο.Σ.) Τρικάλων.
