Μια έρευνα με θουκυθίδεια ακρίβεια, χωρίς μικροψυχίες και εμπάθειες
Το βιβλίο του Ευθύμιου Χρ. Παπαχρήστου με τίτλο «Η Μάχη της Οξύνειας (Μερίτσας) το 1943. Η πρώτη νικηφόρα μάχη της Εθνικής Αντίστασης» και υπότιλο «Ιταλική επιδρομή, λεηλασία, βομβαρδισμός και πυρπόληση της Οξύνειας με βάση και τα ιταλικά αρχεία» (2023) είναι μια εξαιρετικά καλαίσθητη ιστορική έκδοση του οίκου Κ. και Μ. Σταμούλη.
Καλύπτοντας ένα κενό στην ιστοριογραφία, ο ιστορικός συγγραφέας Ευθ. Παπαχρήστος περιγράφει και αξιολογεί ένα ιστορικό γεγονός και αποδεικνύει με χειροπιαστές μαρτυρίες (ιστορικά ιταλικά αρχεία, αυτόπτες μάρτυρες, βιωματικές αφηγήσεις κ.ά.) ότι γνωρίζει καλά το γεγονός και βοηθά τον αναγνώστη να γίνει μέτοχος της μάχης. Αποφεύγει τον ακαδημαϊσμό και το κείμενο ρέει αβίαστα, εισερχόμενος νοερά στον συναρπαστικό κόσμο του πολέμου και της άψης της μάχης. Ανατρέπει την αρχή «καλύτερα να μην τα ανακατεύουμε». Θέλει ως ιστορικός ερευνητής, σεβόμενος τον εαυτό του, να μην συνεργήσει στο κουκούλωμα, αλλά να λάμψει η ιστορική αλήθεια και να αναδείξει τους πρωταγωνιστές. Οι πηγές του είναι αδιασάλευτες και κατηγορηματικές.
Ξεκινά απ΄ την έναρξη του Β΄ΠΠ το 1939, φτάνει ως την απελευθέρωση της πατρίδος μας (12 Οκτ. 1944) και εγκιβωτίζει σε κάθε σελίδα ό,τι έχει σχέση με τη συγκεκριμένη μάχη. Έτσι θέλει να τονίσει την σημασία της Μάχης της Οξύνειας και να στεριωθεί ως βράχος στις ιστορικές σελίδες και να μην γίνει βοτσαλάκι της λήθης στα νερά του ποταμού μας Ρεντιμπέρου. Ο συγγραφέας αρραβωνιάζει την ιστορική μνήμη με τον έρωτα προς τον τόπο όπου μεγάλωσε και μέσω των βιωματικών αφηγήσεων των μαχητών πληροφορείται σχεδόν «ιδίοις όμμασι» τα δρώμενα εκείνης της εποχής. Επιπλέον τονίζει την ντοπιολαλιά ως γλωσσολογικόν πλούτο δίνοντας την ευκαιρία για περαιτέρω μελέτη.
Θέλει να φέρει στο φως και να ξεσκεπάσει το πέπλο του μυστηρίου «άστα αυτά, τα ξέρουμε, τι τα σκαλίζεις;» και να αναδείξει το πρώτο ιστορικό γεγονός της Αντίστασης εναντίον των κατακτητών. Μέσα από την 30χρονη λαβυρινθώδη έρευνα ιστορεί με θουκυθίδεια ακρίβεια και χωρίς μικροψυχίες και εμπάθειες την ιστορική αλήθεια. Ξεφυλλίζοντας με σεβασμό το πολυσέλιδο βιβλίο, μορφώνεσαι για μια πτυχή της ιστορίας που όπου και την αγγίξεις, ματώνει. Φανερώνει με πειστικό τρόπο τη συλλογική άδολη προσπάθεια των κατοίκων της περιοχής καθώς και τις στρατηγικές που ακολουθήθηκαν για την τελική νίκη. Ταυτόχρονα με τη λογοτεχνική του γραφή αναδεικνύει και τα ανθρώπινα ιδεώδη της φυλής μας όπως τη συλλογική προσπάθεια σε δύσκολες στιγμές, την αλληλεγγύη, τον σεβασμό προς τον αδύναμο (αιχμάλωτο), τον σεβασμό προς τους νεκρούς. Η φυλή μας διαπνέεται από πανάρχαιες αρχές και αρετές που ενυπάρχουν στο DΝΑ μας.
Καταθέτει την έρευνά του ο Ευθ. Παπαχρήστος στο πόνημά του με το αδιαμφισβήτητο ταλέντο του αφηγητή στο αμερόληπτο δικαστήριο της ιστορίας, κάνοντας ταυτόχρονα διάλογο του παρόντος με το μέλλον. Με τα γραφόμενά του προσθέτει ένα λιθαράκι εναντίον της λήθης.
Η 30χρονη ιστορική του έρευνα αξίζει να προσεχθεί χωρίς παρωπίδες και ιδεοληπτικές αγκυλώσεις. Το βιβλίο του ας κριθεί από τις λέξεις, τις μαρτυρίες και τα σχεδιαγράμματα και είμαι βέβαιος ότι η κρίση του αναγνωστικού κοινού θα είναι απολύτως θετική.
Μένω έμπλεος συναισθημάτων και συγχαίρω τον συγγραφέα που πήρε τον μίτο της Αριάδνης και ανέδειξε με την κοπιώδη προσπάθειά του το όνειρό του που τόσα χρόνια κρυφόκαιγε στα σπλάχνα του. Εύχομαι ευπώλητο το βιβλίο του.
Τρίκαλα, 30 Μαρτίου 2023
