Καστράκι Μετεώρων: Tο έθιμο του ανεβάσματος των μαντηλιών στον Άγιο Γεώργιο Μαντηλά

Με φόντο τα επιβλητικά βράχια των Μετεώρων και τα πολύχρωμα ανθισμένα τοπία, παρακολουθούμε ένα από τα πιο ιδιαίτερα δρώμενα που πραγματοποιούνται στην Ελλάδα, ανήμερα του Αγίου Γεωργίου. Κάθε χρόνο, την ημέρα της εορτής του Αγίου Γεωργίου στο Καστράκι Καλαμπάκας αναβιώνει το ιδιαίτερο έθιμο του Αϊ-Γιώργη του Μαντηλά.

Μετά την ολοκλήρωση της λειτουργίας στον ναό που υπάρχει στη ρίζα του βράχου Καστρακιώτες, ντόπιοι αλλά και επισκέπτες που έχουν δηλώσει από τις προηγούμενες ημέρες συμμετοχή, αναρριχώνται στο εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου που βρίσκεται 40 μέτρα ψηλότερα, σφηνωμένο σε εσοχή κάθετου βράχου.

Οι αναρριχητές είναι νεαροί, αγόρια-κορίτσια, κάποιοι εκπαιδευμένοι, οι περισσότεροι όμως όχι, άλλοι είναι μεσήλικες, αλλά και ηλικιωμένοι που το λέει η καρδιά τους!

Ολοι τους σκαρφαλώνουν με δύο μόνο σκοινιά στον επιβλητικό βράχο του Αγίου Πνεύματος, ζωσμένοι με πολύχρωμα μαντίλια, τάματα των παρευρισκόμενων, στον Αγιο.

Οταν φτάσουν στο παρεκκλήσι τα κρεμούν στη θέση των παλιών. Αφού ανεβάσουν όλα τα μαντίλια πάνω στο παλιό ξωκλήσι, οι συμμετέχοντες τραγουδούν δημοτικά τραγούδια και χορεύουν τον παραδοσιακό χορό.

Ολο το εγχείρημα της αναρρίχησης φαντάζει δύσκολο έως ακατόρθωτο. Κι όμως γίνεται δυνατό από ανθρώπους καθημερινούς, αμάθητους, που σκαρφαλώνουν χωρίς εξοπλισμό, με απλά αθλητικά παπούτσια για να ανάψουν τα καντήλια του Αγίου και να κατεβάσουν τα περσινά τάματα (μαντίλια), ξανά από… τον ουρανό στη γη!

Είναι «η πρόκληση», «η δοκιμασία», «η υπέρβαση του εαυτού» που τους δίνει τη δύναμη ν’ ανεβούν εκεί ψηλά, ή ίσως η πίστη στο δικό τους «θαύμα»!

Το έθιμο έχει βαθιές ρίζες στον χρόνο και όπως συμβαίνει με όλα τα έθιμα, συνοδεύεται από τη δική του ιδιαίτερη μυθοπλασία. Σύμφωνα λοιπόν με την τοπική παράδοση, κάποιος Τούρκος αξιωματικός έπεσε αναίσθητος στο χώμα καθώς έκοβε δέντρα στο δασάκι του Αγίου Γεωργίου. Η γυναίκα του έβγαλε το μαντίλι της (φερετζέ) και το χάρισε στον Αγιο με την παράκληση να γίνει καλά ο άντρας της. Αμέσως ένας κάτοικος του Καστρακίου αναρριχήθηκε ώς το εκκλησάκι του Αγίου και κρέμασε το μαντίλι μπροστά στην εικόνα, ενώ εκείνη τη στιγμή ο Τούρκος αξιωματούχος συνήλθε. Μια ιστορία με συμβολισμούς που με τα χρόνια έγινε χριστιανική παράδοση.

Οταν τελειώσει το προκαθορισμένο τελετουργικό, οι πιστοί-αναρριχητές κατεβαίνουν κάτω, ζωσμένοι αυτή τη φορά με τα παλιά μαντίλια που είχαν μείνει έναν χρόνο εκτεθειμένα στον βράχο και τα οποία στη συνέχεια μοιράζουν σε όλους τους παρευρισκόμενους. Το έθιμο συγκεντρώνει πλήθος κόσμου από όλη τη Θεσσαλία -και όχι μόνο.

Σχετικές δημοσιεύσεις