Λένα Παπαντώνη: Τα περί bullying ημίμετρα

(Είσθε σοβαροί; Η πενθήμερη αποβολή είναι το αντίδοτο στη βία;)

Θα ξεκινήσω συνειδητά με μια «αντιτουριστική» ή αλλιώς μια πολιτικά απολύτως μη ορθή τοποθέτηση. Οι γυναίκες δεν αποτελούν ξαφνικά θύματα  βίας των ανδρών και των στερεοτυπικών, στρεβλών κοινωνικών αντιλήψεων. Ήταν ανέκαθεν. Όπως οι αλλόφυλοι, οι αλλόθρησκοι οι «άλλοι» γενικώς ήταν ανέκαθεν θύματα ρατσισμού και ο «χοντρός», ο «γυαλάκιας», το «φυτό» κλπ ήταν ανέκαθεν θύματα βίας στις τάξεις των παιδιών και εφήβων.

Αυτό που έχουμε αλλάξει στην πορεία των χρόνων είναι να εφεύρουμε όρους και λέξεις για να περιγράψουμε φαινόμενα και συμπεριφορές που μας συνοδεύουν εδώ και δεκαετίες -τουλάχιστον. Και με βάση αυτούς τους νέους, τους, συχνά, περισπούδαστους, όρους πορευόμαστε και στην αντιμετώπιση των φαινομένων. Η οποία αντιμετώπιση παρά τις προόδους που, λέμε ότι, έχουμε κάνει ως κοινωνία φαντάζει το λιγότερο ανεπαρκής. Τα σκέφτομαι όλα αυτά διότι στον απόηχο μιας ακόμη γυναικοκτονίας -ιδού τα «βαφτίσια» που λέγαμε- και τις συζητήσεις για αυστηροποίηση του πλαισίου αντιμετώπισης των περιστατικών, είχαμε αυτήν την εβδομάδα νέες εξαγγελίες για την αντιμετώπιση του bullying -άλλως πως ενδοσχολικής βίας.

Τι προέκυψε;  Η ανακοίνωση κυρίως μέτρων «τιμωρητικού» και «κατασταλτικού» χαρακτήρα, χωρίς καμιά, ουσιαστική, αναφορά στην πρόληψη. Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων: πλατφόρμα καταγραφής, διαχείρισης και παρακολούθησης περιστατικών – stop-bullying.gov.gr, επαναφορά της πενθήμερης αποβολής και δικαιολογημένων και αδικαιολόγητων απουσιών, ψηφιοποίηση του απουσιολογίου, την απλοποίηση των διαδικασιών για αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος, αυστηροποίηση των κανόνων για τη χρήση κινητών τηλεφώνων και στελέχωση των σχολείων με περισσότερους κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχολόγους.

Αναρωτιέμαι, ο εξοβελισμός από το σχολικό περιβάλλον είναι το αντίδοτο για την ολοένα αυξανόμενη επιθετικότητα στις τάξεις των παιδιών και εφήβων; Ψέματα, δεν αναρωτιέμαι. Δεν είναι! Όπως δεν είναι «εκπαιδευτική μεταρρύθμιση» αυτό που ζούμε κατ’ επανάληψη, από τότε τουλάχιστον που θυμάμαι τον εαυτό μου- αρχικά ως μαθήτρια και πλέον ως μητέρα μαθητή- δηλαδή οι αλλαγές στο σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, άντε και καμιά αλλαγή στα βιβλία.

Έχουμε συνειδητοποιήσει άραγε ως κοινωνία ότι η βία είναι πρωτίστως θέμα προτύπων, θέμα κοινωνικών ανισοτήτων, θέμα έλλειψης παιδείας και διαμόρφωσης στοιχειωδών ηθικών και αξιακών κωδίκων; Από την ημέρα ένα της σχολικής ζωής- που πλέον έχει έρθει εξωφρενικά και παράλογα κοντά στη γέννηση- το παιδί μαθαίνει να αποστηθίζει και να αναμασά στείρα γνώση. Αυτό οδηγεί στη δημιουργία εξαιρετικά εκπαιδευμένων επιστημόνων αλλά ελλιπών χαρακτήρων μιας και εναπόκειται στο κάθε παιδί να αποζητήσει -στην οικογένεια; στον περίγυρο; μέσα του;- την καλλιέργεια αυτού που ονομάζουμε ψυχή. Αποτέλεσμα; Τα παιδιά διανύουν έναν μακρό σχολικό βίο και αντί να αγαπήσουν τη γνώση, τις δυνατότητες που αυτή προσφέρει και τους ορίζοντες που ανοίγει μαθαίνουν να μισούν το διάβασμα. Αντί να αγαπήσουν το κάλος, την τέχνη, την αισθητική, καταλήγουν στην καλύτερη, να αδιαφορούν και στη χειρότερη να καταστρέφουν οτιδήποτε ωραίο. Ειδικά τα τελευταία χρόνια, το διαδίκτυο και ειδικότερα η κυριαρχία της σοσιαλμιντιακής έναντι της πραγματικής ζωής κυριολεκτικά «χαλάνε» το μυαλό των παιδιών (μεταξύ μας, ΚΑΙ των ενηλίκων αλλά αυτό δεν είναι του παρόντος).

Θα μπορούσα απλά να γράψω  για την επικράτηση της λογικής «τα πολλά με τον λιγότερο κόπο και τον γρηγορότερο τρόπο» που οδηγεί τα παιδιά να μιμούνται συμπεριφορικά τις -κατ εμέ- πόρνες του διαδικτύου που «τα κονομάνε χοντρά και εύκολα». Ή για την κυριαρχία σκουπιδιών τύπου τραπ δηλαδή μιας υποκουλτούρας που διαφημίζει τη βία, το ταξικό, έμφυλο και φυλετικό μίσος. Και θα μπορούσα να σημειώσω το αγκάλιασμα αυτής της υποκουλτούρας από το σύστημα (ΜΜΕ, τραγουδιστές «πίστας» κλπ) αφού πουλάει. Και μόνο με αυτά να ρωτήσω. Ρε είστε σοβαροί; Η πενθήμερη αποβολή θα μειώσει τη βία;

Αν δεν αλλάξουμε ρότα ΧΘΕΣ σε ότι αφορά τον τρόπο διαπαιδαγώγησης των παιδιών μας, αν δεν επενδύσουμε σοβαρά στο κομμάτι παιδεία-μόρφωση, αν δεν χτυπήσουμε τη ρίζα του κακού με απλά λόγια, όσα κλαδιά και να κόψουμε αυτό θα φουντώνει. Δε λέω, φυσικά και χρειάζονται τα κατασταλτικά μέτρα και οι τιμωρίες αλλά ως μέρος του μείγματος και όχι ως κυρίαρχο, μη δε μοναδικό, υλικό.  Και αν θέλουμε να μιλήσουμε ντε και καλά για άμεσες και επί του παρόντος δράσεις θεωρώ όχι απλά απαραίτητη αλλά αναντικατάστατη την παρουσία ειδικού ψυχολόγου σε τακτικότατη βάση σε κάθε σχολείο. Διότι δεν πρέπει εκτός όλων των άλλων να υποτιμούμε και το βαθύτατο τραύμα που έχει αφήσει η διετία της πανδημίας και των περιορισμών σε όλους, πόσω μάλλον στα παιδιά. Και ας ελπίσουμε να μην έχει χαθεί το τρένο…

Σχετικές δημοσιεύσεις